Các mẹ đừng chủ quan với bệnh quai bị ở trẻ em
Bệnh quai bị ở trẻ em thường xuất hiện khi trẻ được 5 – 15 tuổi. Là bệnh nếu không được điều trị kịp thời sẽ dẫn đến những biến chứng nguy hiểm. Và để đề phòng những biến chứng này, các mẹ hãy tham khảo bài dưới đây để biết cách phòng tránh và điều trị tránh làm ảnh hưởng đến các bé nhé!
Bệnh quai bị ở trẻ em là gì?
Bệnh quai bị thường là do siêu vi hoặc do virus Paramyxovirus gây nên. Thường xuất hiện vào mùa Đông và mùa Xuân, bệnh thường phát triển thành dịch và lưu hành quanh năm.
Nếu là bệnh phát triển do siêu vi thì ba mẹ không cần lo lắng và không cần đến bệnh viện điều tị mà bệnh sẽ tự khỏi trong vòng 5 đến 7 ngày, nhưng phải cho trẻ uống thuốc hạ sốt tại nhà!
Còn nếu là trường hợp bệnh phát triển do virus, trẻ sốt cao và nhức đầu hoặc bộ phận sinh dục sưng lớn thì các mẹ hãy đưa trẻ đến bệnh viện điều trị càng sớm càng tốt nhé! Bởi nếu không được điều trị sớm, bệnh dễ biến chứng thành các bệnh lý nguy hiểm hơn như: viêm não – màng não, viêm tinh hoàn, viêm buồng trứng…
Nguyên nhân trẻ bị bệnh quai bị
Các bé mắc bệnh quai bị thường rất dễ lây cho các bé khác, nhưng nếu mắc bệnh lần thứ 1 khỏi bệnh thì lần sau sẽ khó có khả năng mắc bệnh này nữa. Quai bị là bệnh lý lây qua đường hô hấp, khi trẻ hít phải các giọt nước bọt nhỏ li ti bắn ra khi bệnh nhân nói, ho, hắt hơi…
Thời gian ủ bệnh là 18 – 25 ngày trước khi phát hiện ra những dấu hiệu đầu tiên của bệnh. Người bệnh chính là nguồn bệnh và các vật dụng như: cốc, quần áo, đồ dùng cá nhân trở thành vật trung gian truyền bệnh.
Khi chưa được tiêm phòng, các bé rất dễ bị mắc bệnh trong độ tuổi 5 – 15 tuổi. Các nghiên cứu cho thấy, trên 85% người trưởng thành đã mắc bệnh quai bị. Mặc dù bệnh thường gặp khi trẻ đã lớn nhưng cũng có một số trường hợp cá biệt, trẻ 5 – 6 tháng tuổi cũng có thể mắc bệnh này, do kháng thể chống quai bị được hưởng thụ từ máu và sữa mẹ cũng đã bị suy giảm và hết. Và nếu đang trong thời gian có dịch bệnh thì bé rất dễ mắc bệnh nên mẹ cần phải có phương pháp bảo vệ trẻ.
Biểu hiện lâm sàng khi trẻ bị bệnh quai bị
Sai khi nhiễm virus, các bé sẽ trải qua thời gian ủ bệnh kéo dài 18 đến 25 ngày, hoàn toàn yên lặng và trẻ sẽ không có bất cứ dấu hiệu bệnh nào! Sau đó, trước khi phát bệnh 2 ngày và khi viêm tuyến mang tai 9 ngày là thời gian có khả năng truyền bệnh cho các bạn nhỏ khác. Tiếp theo là giai đoạn trẻ bị sốt nhẹ từ 38-38,5 độ C, nhức đầu và nôn. Một số trường hợp có thể bị viêm tuyến nước bọt.
Tuyến mang tai là bộ phận sẽ bị tác động nhiều hơn các bộ phận khác vì tuyến này nằm ở vị trí góc hàm trước và dưới mỗi bên tai. Và đó chính là lý do khiến cho biểu hiện lâm sàng của quai bị là tuyến mang tai sưng to, dái tai bạnh ra ngoài, má phệ. Thông thường, sẽ bị sưng một bên trước và tiếp theo là bên còn lại nhưng đa phần bệnh chỉ ảnh hưởng đến 1 tuyến. Dấu hiệu sưng này không nóng, không đỏ, da bóng và sờ vào sẽ bị đau. Nếu cả 2 bên đều bị ảnh hưởng, bộ mặt của trẻ sẽ có hình dáng như quả lê. Biểu hiện sưng sẽ giảm dần sau 6 – 7 ngày rồi trở lại bình thường.
Sau khi sưng tuyến mang tai, các bệnh nhân của chúng ta sẽ bị những con đau đầu hoành hành. Thời điểm này, trẻ sẽ sợ sáng, chán ăn và nôn. Các dấu hiệu của bệnh sau 2 ngày phát tác hết sẽ dần mất đi. Nhưng vẫn có khả năng lây cho người khác cho đến khi hết hẳn sưng.
Một điều cần lưu ý là 1/3 số bệnh nhân không có các biểu hiện của bệnh, một số người mắc bệnh mà không biết mình mắc bệnh, cũng có một số trường hợp bị viêm tinh hoàn mà không có các dấu hiệu viêm tuyến nước bọt hay tuyến mang tai. Vậy dựa vào đâu để xác định bệnh quai bị: Chủ yếu dựa trên các dấu hiệu lâm sàng và các yếu tố dịch tễ. Trong đó, khi chẩn đoán cần phải phân biệt giữa viêm tuyến nước bọt do vi khuẩn gây quai bị hoặc một số các vi khuẩn khác.
Điều trị khi trẻ bị bệnh quai bị
Bệnh quai bị ở trẻ vẫn chưa có thuốc điều trị đặc trị, nên cùng với việc đưa trẻ đi khám tại các bệnh viện thì các mẹ nên chú ý:
- Cho trẻ nghỉ ngơi hợp lý, không vận động nhiều, trong trường hợp sưng tinh hoàn, thì nên cho trẻ nghỉ ngơi tuyệt đối.
- Không kiêng cữ quá nhiều, nên cho trẻ ăn uống đầy đủ chất dinh dưỡng. Với các bé bị sưng, viêm tuyến mang tai thì các mẹ nên nấu các đồ ăn mềm, dễ nuốt, nhiều chất dinh dưỡng để bé nhanh khỏi.
- Nếu trẻ sốt hoặc quá đau, hãy cho trẻ uống thuốc giảm đau và hạ sốt.
- Cho trẻ uống nhiều nước, nhưng không cho trẻ ra ngoài để tránh gió cho đến khi vùng sưng tấy giảm sưng rõ rệt. Trẻ mắc bệnh không nên cho đến trường và các khu vực vui chơi công cộng bởi có thể làm lây bệnh cho các bạn nhỏ khác.
- Tăng cường vệ sinh răng – miệng – họng bằng cách: Cho xúc miệng bằng nước pha oxy già, nước muối. Nếu có lá lốt, rau diếp cá, hoặc húng chanh có thể đun các loại lá này, lọc lấy nước để xúc miệng hàng ngày. Nếu trẻ có dấu hiệu viêm não – viêm màng não, viêm tụy… cần cho đi bệnh viện ngay.
Biến chứng khi bệnh quai bị không được điều trị kịp thời gồm: Viêm tuyến nước bọt, viêm tinh hoàn, viêm buồng trứng, viêm não, viêm tụy, viêm màng não cũng có khả năng nhưng không nhiều. Và mặc dù nó không nhiều nhưng không phải là không có nên cũng vẫn cần phải chú ý tránh để nguy hiểm đến tính mạng.