Đối với trẻ trên một tuổi, sữa không còn là nguồn dinh dưỡng chính. Thay vào đó, khẩu phần hàng ngày của trẻ là sự kết hợp của thực phẩm phù hợp với tuổi và sữa nhằm duy trì nguồn cung cấp vitamin D và canxi. Mỗi ngày trẻ uống 500ml sữa cùng với các chế phẩm từ sữa như phô-mai, sữa chua là vừa đủ. Uống quá nhiều sữa có thể làm giảm khả năng hấp thụ sắt và gây ra thiếu sắt ở trẻ. Từ tuổi này, bạn không nên ép con uống sữa công thức. Làm như vậy chỉ khiến trẻ bị béo phì và ăn không ngon miệng khi đến bữa.
Các loại vitamin
Rất nhiếu bà mẹ hỏi tôi rằng có cần thiết bổ sung vitamin cho trẻ hay không. Các bậc phụ huynh có con kén ăn thường lo con mình không hấp thụ đủ vitamin; một số khác lại tin rẳng bổ sung vitamin sẽ giúp con họ ăn ngon hơn. Nhưng thật không may là vitamin chẳng giúp được gì trong khoản này.
Phần đông chúng ta vẫn tin rằng bổ sung vitamin C liều cao sẽ giúp trẻ em tránh được cảm cúm. Nhiểu bác sĩ Việt Nam còn kê thêm cho bệnh nhân cúm của họ mấy vỉ vitamin C nhằm đẩy lùi bệnh tật.
Có cần thiết chăng?
Bổ sung vitamin là không cần thiết đối với phần đông các trẻ đang tăng trưởng bình thường. Thực phẩm chính là nguồn cung tuyệt vời nhất. Các bữa ăn trong ngày và các bữa phụ đã cung cấp đủ năng lượng trẻ cần.
Một số trẻ rất kén ăn nhưng như thế không có nghĩa là chúng bị thiếu dưỡng chất. Rất nhiều loại thực phẩm phổ biến hằng ngày đã cung cấp đủ dưỡng chất trẻ cần như vitamin nhóm B, vitamin D, canxi và sắt. Vậy nên trẻ có thể dung nạp một lượng vitamin và khoáng chất nhiều hơn bạn tưởng. Chưa hết, vitamin tổng hợp (multivitamins) không hoàn toàn vô hại, sử dụng vitamin và khoáng chất liều cao có thể gây ngộ độc. Ngoài ra, một số loại vitamin và khoáng chất sẽ tương tác với các loại thuốc mà trẻ đang dùng.
Vitamin tổng hợp có ích cho trẻ trong trường hợp sau:
- Trẻ còi cọc, không phát triển
- Trẻ mắc các chứng bệnh kinh niên hoặc dị ứng với nhiều loại thực phẩm
- Trẻ đang theo chế độ kiêng khem đặc biệt, ví dụ như ăn chay trường.
Nếu bác sĩ đề nghị bạn cho con dùng thêm vitamin tổng hợp thì hãy sáng suốt chọn loại phù hợp với lứa tuổi của trẻ, và không bao giờ sử dụng liều cao hơn đề xuất ghi trong hướng dẫn sử dụng. Nhớ cất giữ vitamin tổng hợp ngoài tầm tay trẻ em, và nói cho con hiểu đó là thuốc chứ không phải kẹo.
Vitamin C và cúm
Trong ngành y có một cuộc tranh luận nổ ra đã nhiều năm, bàn về việc có hay không việc vitamin C liều cao giúp ngăn ngừa và đẩy lùi dịch cúm. Hai nghiên cứu quan trọng được công bố lần lượt các năm 2007 và 2013, kết hợp với rất nhiều nghiên cứu dài hơi về vitamin c, đã chứng minh được rằng vitamin C liều cao không có tác dụng gì trong việc phòng và chữa cúm. Ngoài ra, vitamin c còn lắng đọng trong cơ thế, đặc biệt là trong thận, với hàm lượng cao hơn mức cho phép sẽ gây ra sỏi thận.
Thuốc bổ sung vitamin D
Vitamin D là loại vitamin duy nhất thường được các bác sĩ khuyên dùng. Trẻ bú sữa mẹ hoàn toàn, trẻ em, và thậm chí thanh thiếu niên thường không dung nạp đủ lượng vitamin D cần thiết từ chế độ dinh dưỡng hằng ngày. Đặc biệt, trong điều kiện sống hiện nay, việc tiếp xúc trực tiếp, lâu dài với ánh nắng mặt trời và các tia tử ngoại có thể gây ra nhiều phản ứng phụ nguy hiểm cho làn da (gia tăng nguy cơ ung thư da), các bác sĩ khuyên một ngày chúng ta cần bổ sung 400IU vitamin D, thậm chí một số nghiên cứu còn cho rằng hàm lượng nói trên là chưa đủ.
Hẳn bạn đã biết vai trò của vitamin D là giúp xương chắc khỏe và tránh mắc bệnh còi xương. Nhiều nghiên cứu mới đây còn cho thấy, vitamin D có vai trò quan trọng cho hệ miễn dịch của con người. Nó giúp giảm dị ứng, giảm hen suyễn và các chứng viêm da dị ứng khác, thậm chí còn có thể giảm thiểu nguy cơ của một số chứng ung thư.
