Có nhiều cách để người ta phân biệt nu giáng hương với nu hương và gù hương qua các đặc điểm bên ngoài thân cây, màu sắc vỏ cây tâm gỗ, hay qua mùi hương…
Gỗ giáng hương là gì?
Gỗ giáng hương hay còn được gọi bằng cái tên khác là giáng hương quả to, thực chất là gỗ hương. Tên khoa học của gỗ giáng hương là Pterocarpus macrocarpus Kurz.
Loại cây này được xếp vào nhóm 1 những loại gỗ quý hiếm cùng với gỗ trắc, gỗ sưa, gỗ cẩm. Cây gỗ giáng hương thuộc giống cây họ đậu. Chúng thường sinh trưởng và phát triển mạnh mẽ ở những vùng nhiệt đới. Có nơi cách so với mặt nước biển lên đến 800m.
Chúng là cây bản địa của những nước Đông Nam Á. Cây gỗ giáng hương có thể thích nghi dễ dàng với sự thay đổi của môi trường về nhiệt độ lẫn khí hậu và dạn dày thời tiết khắc nghiệt khá tốt.
Gỗ giáng hương sinh trưởng và phát triển tốt trong mọi điều kiện thời tiết. Đặc biệt trong môi trường nhiệt đới khắc nghiệt như Đắk Lắk, Tây Nguyên hay Kon Tum…Những vùng có nhiều đất bazan hay đất tro xám, đất cằn đồi trọc. Chúng hút chất dinh dưỡng từ sâu bên dưới lòng đất để sinh trưởng,
Đặc điểm của gỗ giáng hương
Thân gỗ giáng hương thường có gam màu tươi đặc trưng của gỗ như màu đỏ đất nơi giáng hương sinh sống. Đặc biệt màu đỏ thẫm của từng vân gỗ đẹp mắt vô cùng khi vừa mới được xẻ ra. Gỗ cây giáng hương mang mùi thơm dịu, nhẹ nhàng, dễ dàng thắm đượm và lưu lại trên tay. Thân gỗ là những thớ vân chắc nịch, màu đẹp quá phù hợp cho ứng dụng nội thất trang trí cho gia đình hay đồ gỗ cao cấp.
Gỗ giáng hương đến thời điểm thu hoạch có cây cao đến 20 – 30m và có kích thước đường kính rộng đến 90cm, có những cây còn lớn hơn thế nữa. Vỏ cây nâu xám dày phải đến 2cm bị nứt dọc nhiều, thịt vỏ cây mang màu vàng. Tuy nhiên sau lớp vỏ đó vẫn là dòng nhựa cây đỏ tươi.
Ở Việt Nam, cây gỗ giáng hương thường sinh trưởng tại các cánh rừng khộp, hay rừng bán thường xanh, chủ yếu phân bố ở các tỉnh Tây Nguyên, Đắk Lắk, Kon Tum, Gia Lai, Tây Ninh… Chúng thích nghi dễ dàng tại các vùng đất đỏ bazan, đất tro xám. Kể cả trong điều kiện khắc nghiệt của thời tiết.
Gỗ giáng hương được xếp vào nhóm gỗ số 1 trên bảng phân loại của Việt Nam. Chúng cũng được nhắc tới trong ứng dụng làm thuốc chữa bệnh của y học cổ truyền phương Đông. Đặc biệt vỏ của cây gỗ giáng hương có chứa thành phần tanin và dòng nhựa chảy ra từ vết thương của chúng có màu đỏ đặc trưng. Còn có thể dùng để nhuộm vải, nhuộm quần áo.
Tính chất gỗ giáng hương
Gỗ giáng hương có chất gỗ cứng, vân thớ rất đẹp, có chất gỗ cứng nhất. Chúng có khối lượng riêng nặng nhất trong các loại gỗ cứng, chìm ngay khi thả vào nước, nếu dùng để chế tác đổ nội thất, cỏ độ bền rất cao. Đặc tính gỗ ổn định, dễ gọt đẽo gia công.
Gỗ có màu sẫm, gồm nhiều màu từ đen tím đến đỏ tím, thậm chí một sổ còn có màu đen như sơn độc đáo. Vân thớ mịn và ngay ngắn, một số đường vân uốn cong như lông bò, thoắt ần thoắt hiện. Một số vân thì lấp lánh như sao trên trời. Gỗ giáng hương vừa có màu sáng lấp lánh như kim loại, lại vừa mịn màng, trơn bóng như lụa là.
Tuy không đẹp như gỗ sưa, nhưng lại phảng phất vẻ trầm lặng cổ xưa mà những loại gỗ khác không sánh được. Để giữ gìn và bộc lộ chất gỗ tự nhiên vô giá của gỗ giáng hương, khi sử dụng gỗ giáng hương để chế tác đổ nội thất, bề mặt gỗ chỉ được xử lý theo phương pháp truyền thống, người chế tác chỉ đánh bóng bằng lớp sáp nóng và không sơn phết thay đổi màu sắc tự nhiên của gỗ.
Do chất liệu bên trong rất tốt nên những sản phẩm làm từ gỗ giáng hương theo phương pháp thủ công truyền thống có tuổi thọ đến cả ngàn năm.
Tại sao gỗ giáng hương lại quý hiếm đến thế?
Tốc độ sinh trưởng của gỗ giáng hương rất chậm, tương truyền, loại gỗ này trăm năm chỉ cao một tấc, trong khi năm tấc thì mới có thể sử dụng được.
Do đó còn có câu “tấc giáng hương tấc vàng”, chứng tỏ loại gỗ này vô cùng quý hiếm. Thậm chí hiện nay người Trung Quốc vẫn cho rằng việc sở hữu một bộ đó nội thất bằng gỗ giáng hương là biểu tượng của sự giàu sang.
Nhìn chung, vật liệu gỗ giáng hương thường không dài quá một thước, vì vậy phẩn lớn các đổ nội thất làm từ gỗ giáng hương đểu được két nối từ nhiều mảnh gỗ nhỏ bằng liên kết mộng, và các đổ nội thất to hoặc nguyên khối lại càng hiếm gặp hơn.
Tương truyền từ cuối thế kỷ XVI cho đến đẩu thế kỷ XVII, các giáo sĩ phương Tây đã phát hiện ra một chiếc tủ bằng gỗ giáng hương cao bốn mét tại Trung Quốc. Phát hiện này đã gây chán động lớn, rất nhiều người ở khấp nơi tranh nhau mua để mang về nước, gây nên cơn sốt đẩu tiên của đó nộl thất cổ Trung Quốc trên thế giới.
5 cách phân biệt gỗ nu giáng hương với nu hương, gù hương
Qua đặc điểm bên ngoài
Gốc nu hương khá bạnh và vỏ cây nứt dọc, có màu nâu xám, đẽo vỏ sẽ thấy thịt vỏ vàng nhạt khá dày dặn, nhựa cây màu hơi đỏ. Gỗ gù hương có thân tiết ra dầu, nên thường bị nứt vỏ. Cây càng non thì tinh dầu trong gỗ càng tiết ra nhiều.Gỗ giáng hương đến thời điểm thu hoạch có cây cao đến 20 – 30m và có đường kính rộng đến 90cm. Có những cây còn lớn hơn thế nữa.
Qua vị trí địa lý
Cây gỗ nu hương thường mọc ở các tỉnh Nam Bộ, Đắk Lắk, Gia Lai, Kon Tum, Tây Ninh…. Cây gỗ nu hương ưa mọc trên đất đỏ bazan, đất xám. Cây gỗ gù hương thì lại thường mọc ở các tỉnh từ Cao Bằng, Quảng Trị tới Quảng Nam – Ðà Nẵng. Cây gỗ giáng hương mọc trên nhiều loại đất như đất xám, đất đỏ bazan. Chịu được điều kiện đất khô xấu, mọc nhiều ở Nam Bộ, Tây Nguyên, Gia Lai, Kon Tum,…
Qua màu sắc
Nu hương có bề mặt gỗ màu đỏ hoặc vàng, tâm gỗ nhỏ, mịn, thớ vân gỗ dẻo, dai. Gỗ giáng hương có tâm gỗ lõi vàng nâu, giác gỗ màu vàng nhạt. Vỏ cây màu nâu xám, thịt vỏ hơi vàng, nhựa chảy mang màu đỏ tươi.
Qua mùi hương
Gỗ nu hương cho người ta cảm giác khô nhưng cứng cáp chắc tay khi cầm, mang mùi thơm đặc trưng.
Còn gù hương loại gỗ có tinh dầu từ nhựa và vỏ cây, có mùi thơm ngào ngạt. Chính vì vậy khi để trong nhà, gỗ tỏa hương khiến các loại côn trùng bỏ đi hết như gián, muỗi, kiến…
Qua các phản ứng vật lý
Gỗ nu hương ngâm nước sẽ chuyển từ trắng sang màu xanh nước chè. Gỗ gù hương có khả năng chịu nước cao, gỗ cũng sẽ chuyển màu dần sang nâu xám. Đối với gỗ giáng hương sẽ không xảy ra hiện tượng vật lý như trên.
Qua y học
Không nhiều loại gỗ có vai trò với y học. Ngoài cây gỗ kim giao chữa ho ra máu, giải độc. Cây gỗ gù hương có thể dùng để trị cúm, cảm mạo, chữa đầy hơi, đau dạ dày, xương khớp viêm hay các bệnh ho gà, kiết lị… Còn gỗ giáng hương có chứa hoạt chất hữu dụng phục vụ điều trị tiểu đường tuýp II.
Một số món đồ làm từ gỗ nu hương được ưa chuộng
Bàn ghế gỗ nu hương
Bộ bàn ghế nu hương được làm từ gỗ nguyên khối có giá trị lên tới hàng trăm triệu đồng. Nu làm bàn ghế từ các gốc cây lâu năm, có tuổi thọ cao, do đó đảm bảo sử dụng vĩnh viễn. Vân gỗ bàn ghế đẹp mang đến sự đẳng cấp cho ngôi nhà. Khách đến thăm nhà cũng phải khen ngợi trước sự chịu chơi của gia chủ.
Bộ bàn ghế gỗ nu hương thường được sơn bóng bên ngoài, tạo cái nhìn thẩm mỹ. Chống lại mối mọt, sự ảnh hưởng từ thời tiết theo thời gian. Có nhiều kiểu dáng bàn ghế khác nhau, mặt tròn, vuông thậm chí là theo hình dạng của nu hương. Sự tinh tế cũng nằm ở đường nét chạm khắc, chỉ những nghệ nhân có tay nghề cao mới đủ trình để chế tạo bàn ghế từ loại gỗ cao cấp này
Bình phú quý gỗ nu hương
Lộc bình (lục bình) phú quý nu hương là đồ phong thủy, mang đến may mắn cho gia đình. Bình được đục tinh xảo, hoa văn nghệ thuật. Chum biểu tượng cho sự sung túc, phú quý. Với những điểm nội bật như vậy, dù thế nào thì người làm ăn kinh doanh cũng đều tậu cho mình ít nhất là 1 bộ bình phú quý nu hương. Giá gỗ nu hương cho một chiếc bình phú quý khoảng 15 – 20 triệu đồng.
Tượng di lặc gỗ nu hương
Được làm từ nu hương liền khối, tượng phật di lặc gỗ nu hương là hàng hiếm, được nhiều “gã” đam mê nghệ thuật săn đón. Ý nghĩa phong thủy của tượng di lặc là mang đến sự bình an. Hình ảnh phật di lặc cầm Kim Tiền ngụ ý sức mạnh về tài lộc. Yếu tố cốt lõi của nó vẫn là một tinh thần tích cực, vượt qua những khó khăn trong cuộc sống. Giá tượng di lặc gỗ nu hương trên thị trường trong khoảng 20-30 triệu đồng.
